Η Αθήνα, καθημερινά, μετατρέπεται σε ένα τεράστιο πάρκινγκ. Από το πρωί μέχρι το βράδυ, οι δρόμοι της πρωτεύουσας είναι γεμάτοι μποτιλιαρίσματα, και οι ηλεκτρονικοί χάρτες, που δείχνουν τη κίνηση, είναι συνεχώς «κοκκινισμένοι». Οι κεντρικές αρτηρίες της πόλης είναι υπερφορτωμένες, και το ίδιο συμβαίνει και στους μικρότερους δρόμους, με τη μέση ταχύτητα κίνησης να μην ξεπερνά τα 18 χιλιόμετρα την ώρα. Αν κάποιος προσπαθήσει να διανύσει την απόσταση από τα νότια προάστια προς τα βόρεια, η διαδρομή μπορεί να πάρει τόση ώρα όσο θα απαιτούσε ένα ταξίδι προς επαρχιακή πόλη.
Το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Αθήνα είναι τεράστιο, με απώλειες σε εργατοώρες, αυξημένα επίπεδα ηχορύπανσης, περιβαλλοντική επιβάρυνση και αυξημένα ατυχήματα. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τους συγκοινωνιολόγους, μπορεί να λυθεί είτε με έργα υποδομών που θα απορροφήσουν τον κυκλοφοριακό φόρτο, είτε με τη μείωση των αυτοκινήτων και τη βελτίωση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ).
Πάντως, η κατάσταση προβλέπεται να χειροτερεύει όσο περνούν τα χρόνια, αφού δεν υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος στην Αττική. Όπως εξηγεί ο Θανάσης Τσιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, η Αττική είναι η μοναδική περιοχή σε ανεπτυγμένη χώρα που δεν διαθέτει στρατηγικό σχέδιο για τις μεταφορές και την κίνηση στους δρόμους της. Προβλέπεται ότι, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, το κυκλοφοριακό θα επιδεινωθεί, και σε 10 χρόνια οι χρόνοι μετακίνησης θα διπλασιαστούν.
Ένα από τα μέτρα που εφαρμόστηκε για να περιοριστεί η κίνηση είναι ο Δακτύλιος, όμως το μέτρο αυτό δεν αποδίδει πια. Η κίνηση που καταγράφεται στο μικρό Δακτύλιο ξεπερνά τα 500.000 οχήματα την ημέρα, το 30% από τα οποία είναι διερχόμενα, δηλαδή οχήματα που περνούν χωρίς να έχουν προορισμό στο κέντρο της Αθήνας. Οι συγκοινωνιολόγοι επισημαίνουν ότι το δίκτυο μεταφορών της πόλης έχει ξεπεράσει τη μεταφορική του ικανότητα, και ότι τα περίπου 6 εκατομμύρια οχήματα που κυκλοφορούν καθημερινά στην πρωτεύουσα είναι πολύ περισσότερα από όσα μπορεί να αντέξει το υπάρχον οδικό δίκτυο.
Ο καθηγητής Γιώργος Γιαννής του ΕΜΠ, εκτιμά ότι το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Αθήνα δεν έχει φτάσει ακόμα στο αποκορύφωμά του και ότι τα επόμενα 2-3 χρόνια η κατάσταση θα επιδεινωθεί, με καθημερινές καθυστερήσεις στον Κηφισό, στην Κηφισίας, και την Αττική Οδό. Η λύση, σύμφωνα με τους ειδικούς, βρίσκεται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, τα οποία όμως πρέπει να γίνουν πιο ελκυστικά στους πολίτες. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να πληρούν τρία κριτήρια: να είναι οικονομικά προσιτά, να μειώνουν τον χρόνο μετακίνησης, και να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες.
Ωστόσο, τα ΜΜΜ στην Αθήνα δεν αποτελούν ελκυστική επιλογή για τους πολίτες. Το Μετρό, αν και καλό μέσο, αντιμετωπίζει προβλήματα υπερφόρτωσης και δεν εξυπηρετεί όλες τις περιοχές της πόλης. Επίσης, η συχνότητα των δρομολογίων σε ώρες αιχμής είναι ανεπαρκής, με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία των επιβατών. Ο Ηλεκτρικός, αν και μπορεί να προσφέρει λύσεις, επίσης υποφέρει από ελλιπή δρομολόγια και εικόνα υποβάθμισης. Ειδικά για τα λεωφορεία, τα προβλήματα είναι ακόμα πιο έντονα. Τα λεωφορεία συχνά ακινητοποιούνται λόγω βλαβών, οι οδηγοί τους δεν έχουν πάντα την απαραίτητη επαγγελματική συμπεριφορά, και τα δρομολόγια καθυστερούν λόγω κίνησης.
Το σύστημα λεωφορείων της Αθήνας χρειάζεται εκσυγχρονισμό, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματικό και ελκυστικό. Σήμερα, ένα μεγάλο ποσοστό των λεωφορείων δεν είναι προσβάσιμο σε άτομα με αναπηρία, και οι στάσεις δεν είναι πάντα σύγχρονες. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να είναι η δημιουργία περισσότερων και καλύτερων γραμμών μετρό, αλλά και η προτεραιότητα στα λεωφορεία, ώστε οι πολίτες να τα επιλέγουν αντί για το αυτοκίνητο.
Αν δεν γίνει κάτι άμεσα για την αναδιάρθρωση των μεταφορών στην Αθήνα, η κυκλοφοριακή κατάσταση θα συνεχίσει να επιδεινώνεται, καθιστώντας τη ζωή των κατοίκων και των επισκεπτών της πόλης ολοένα και πιο δύσκολη.
